Biologiczne podstawy procesów poznawczych człowieka
Sylabus zajęć
Informacje podstawowe
Kierunek studiów
Nauczanie biologii i przyrody
Specjalność
-
Jednostka organizacyjna
Wydział Biologii
Poziom studiów
Studia drugiego stopnia
Forma studiów
Studia stacjonarne
Profil studiów
Profil ogólnoakademicki
Cykl dydaktyczny
2022-2025
Języki wykładowe
Polski
Obligatoryjność
Fakultatywny
Blok zajęciowy
Przedmioty nieprzypisane
Prowadzący zajęcia
dr Sylwia Trambacz-Oleszak, sylwiat@amu.edu.pl
|
Okres
Semestr 3
|
Forma zajęć / liczba godzin / forma zaliczenia
|
Liczba punktów ECTS
4.0
|
Cele kształcenia dla zajęć
Celem modułu jest: 1) zdobycie wiedzy na temat biologicznych mechanizmów procesów poznawczych człowieka, takich jak: postrzeganie, percepcja, pamięć, mowa i świadomość; zmienności tych procesów w ontogenezie oraz zmienności międzyosobniczej i jej źródeł; 2) zdobycie umiejętności rozróżniania zachowań normalnych od patologicznych wynikających z zaburzeń procesów poznawczych.
Wymagania wstępne
Podstawowa wiedza z zakresu anatomii i fizjologii człowiekaEfekty uczenia się dla zajęć
| Symbol EU dla zajęć/przedmiotu | Po zakończeniu zajęć i potwierdzeniu osiągnięcia EU student/ka: | Symbole EK dla kierunku studiów |
| Efekt_01 | interpretuje biologiczne mechanizmy procesów poznawczych człowieka, znać ich podłoże molekularne i anatomiczne | |
| Efekt_02 | wyjaśnia przebieg procesów poznawczych w ontogenezie i zmienność międzyosobniczą tych procesów | |
| Efekt_03 | rozumie zależności istniejące między zdolnościami poznawczymi a czynnikami środowiska życia | |
| Efekt_04 | zna specjalistyczne metody badań procesów poznawczych człowieka | |
| Efekt_05 | krytycznie analizuje piśmiennictwo specjalistyczne, w tym w języku angielskim oraz umiejętnie formułuje wnioski w oparciu o dostępną literaturę | |
| Efekt_06 | potrafi stawiać i rozwiązywać problemy badawcze, jest otwarty na nowe osiągnięcia naukowe | |
| Efekt_07 | potrafi pracować w grupie przyjmując w niej różne role - kierującego pracą niewielkiego zespołu w zakresie analizy procesów poznawczych a także wykonawcy przydzielonych zadań | |
| Efekt_08 | zna etyczne aspekty badań, szanuje życie istot żywych |
Treści programowe
| Lp. | Treści programowe dla zajęć/przedmiotu | Symbol EU dla zajęć/przedmiotu |
| 1. |
Przetwarzanie informacji wzrokowej w mózgu (strumień brzuszny i grzbietowy, zasada hierarchiczności i modularności); iluzje wzrokowe i wybrane zaburzenia przetwarzania informacji u człowieka). Zmienność ontogenetyczna i międzyosobnicza. |
Efekt_01, Efekt_02, Efekt_03, Efekt_06, Efekt_07, Efekt_04, Efekt_05, Efekt_06 |
| 2. |
Neuronalne korelaty przeżyć estetycznych i zjawisko synestezji |
Efekt_01, Efekt_02, Efekt_06, Efekt_07, Efekt_04 |
| 3. |
Przetwarzanie informacji słuchowej w mózgu. Słyszenie dźwięków i przedmiotów. zmienność ontogenetyczna i międzyosobnicza. |
Efekt_01, Efekt_02, Efekt_03, Efekt_04, Efekt_05, Efekt_06, Efekt_07 |
| 4. |
Przetwarzanie informacji smakowej, węchowej i dotykowej w mózgu. Identyfikacja zapachów i pamięć węchowa. Zmienność ontogenetyczna. |
Efekt_01, Efekt_02, Efekt_03, Efekt_04, Efekt_05, Efekt_06, Efekt_07 |
| 5. |
Rozwój integracji sensorycznej i jej zaburzenia. |
Efekt_02, Efekt_03, Efekt_05, Efekt_06, Efekt_07 |
| 6. |
Mózgowe mechanizmy pamięci. Pamięć: rodzaje, zaburzenia,mnemotechniki stosowane w procesie uczenia się. |
Efekt_01, Efekt_03, Efekt_04, Efekt_05, Efekt_06, Efekt_07 |
| 7. |
Mózgowe mechanizmy funkcji językowych, rozwój mowy w ontogenezie, wybrane zaburzenia mowy. |
Efekt_01, Efekt_02, Efekt_03, Efekt_04, Efekt_05, Efekt_06, Efekt_07 |
| 8. |
Metody obrazowania ośrodkowego układu nerwowego człowieka. |
Efekt_04, Efekt_08 |
Informacje dodatkowe
| Metody i formy prowadzenia zajęć | |
|---|---|
| Wykład z prezentacją multimedialną wybranych zagadnień | |
| Wykład konwersatoryjny | |
| Dyskusja | |
| Praca z tekstem | |
| Rozwiązywanie zadań (np.: obliczeniowych, artystycznych, praktycznych) | |
| Metoda ćwiczeniowa | |
| Metoda badawcza (dociekania naukowego) | |
| Pokaz i obserwacja | |
| Demonstracje dźwiękowe i/lub video | |
| Metody aktywizujące (np.: „burza mózgów”, technika analizy SWOT, technika drzewka decyzyjnego, metoda „kuli śniegowej”, konstruowanie „map myśli”) | |
| Praca w grupach |
| Sposoby oceniania | Symbole EK dla modułu zajęć/przedmiotu | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| EK_1 | EK_2 | EK_3 | EK_4 | EK_5 | EK_6 | EK_7 | EK_8 | ||
| Kolokwium pisemne | x | x | x | x | |||||
| Projekt | x | x | x | x | x | x | x | x | |
| Prezentacja multimedialna | x | x | x | x | x | x | x | x | |
| Kryteria oceniania wg skali stosowanej w UAM | |
|---|---|
| bardzo dobry (bdb; 5,0): | Formujące: znakomita wiedza (100%), obecność na wszystkich zajęciach, znakomite przygotowanie do zajęć ćwiczeniowych, aktywność na zajęciach ćwiczeniowych, znakomita praca w grupie, znakomite merytorycznie i starannie przygotowane raporty z zadań na ćwiczeniach. Podsumowujące: kolokwium zaliczeniowe z ćwiczeń i egzamin ustny z wykładu. |
| dobry plus (+db; 4,5): | Formujące: bardzo dobra wiedza (85%), obecność na wszystkich zajęciach, bardzo dobre przygotowanie do zajęć ćwiczeniowych, aktywność na zajęciach ćwiczeniowych, bardzo dobra praca w grupie, bardzo dobre merytorycznie i starannie przygotowane raporty z zadań na ćwiczeniach. Podsumowujące: kolokwium zaliczeniowe z ćwiczeń i egzamin ustny z wykładu. |
| dobry (db; 4,0): | Formujące: dobra wiedza (75%), obecność na wszystkich zajęciach, dobre przygotowanie do zajęć ćwiczeniowych, aktywność na zajęciach ćwiczeniowych, dobra praca w grupie, dobre merytorycznie i starannie przygotowane raporty z zadań na ćwiczeniach. Podsumowujące: kolokwium zaliczeniowe z ćwiczeń i egzamin ustny z wykładu. |
| dostateczny plus (+dst; 3,5): | Formujące: mniej niż dobra wiedza (65%), obecność na prawie wszystkich zajęciach, satysfakcjonujące przygotowanie do zajęć ćwiczeniowych, umiarkowana aktywność na zajęciach ćwiczeniowych, dobra praca w grupie, umiarkowanie dobre merytorycznie i starannie przygotowane raporty z zadań na ćwiczeniach. Podsumowujące: kolokwium zaliczeniowe z ćwiczeń i egzamin ustny z wykładu. |
| dostateczny (dst; 3,0): | Formujące: zadowalająca wiedza (40-50%), obecność na prawie wszystkich zajęciach, zadowalające przygotowanie do zajęć ćwiczeniowych, zadowalająca aktywność na zajęciach ćwiczeniowych, zadowalająca praca w grupie, zadowalające merytorycznie i formalnie przygotowane raporty z zadań na ćwiczeniach. Podsumowujące: kolokwium zaliczeniowe z ćwiczeń i egzamin ustny z wykładu. |
| niedostateczny (ndst; 2,0): | Formujące: brak wystarczającej wiedzy (<40%), nieobecność na zajęciach, brak przygotowania merytorycznego do zajęć ćwiczeniowych, bierny udział w zajęciach ćwiczeniowych, brak współpracy w grupie, niski poziom merytoryczny i formalny raportów z zadań na ćwiczeniach. |
Literatura
Wydawnictwa książkowe
- 1. Eliot L. : Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i umysł w pierwszych pięciu latach życia. , Media Rodzina,, Poznań, 2003
2. Górska T., Grabowska A., Zagrodzka J: Mózg a zachowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2005
3. Gregory R.L: Oko I mózg. Psychologia widzenia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1971
4. Johnson S. : Odkrywanie mózgu, Świat książki, Warszawa, 2005
5. Juan S: Zagadki mózgu, VM Group, Gdańsk, 2007
6. Kalat J.W: Biologiczne podstawy psychologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2006
7. Krause M: Człowiek i jego układ nerwowy, Wydawnictwo Śląsk, Katowice, 2003
8. Maruszewski T: Psychologia poznania, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2001
9. Ramachandran V.S. : Neuronauka o podstawach człowieczeństwa, Wydawnictwa Uniwersyetu Warszawskiego, Warszawa, 2012
10. Sacks O.: Antropolog na Marsie, Zysk i S-ka, Poznań, 2008
11. 16. Schacter D.L: Siedem grzechów pamięci, Państwowy Insytut Wydawniczy, Warszawa, 2003
Artykuły w czasopismach
- 1. Gregory R.L (2005): The Medawar Lecture 2001. Knowledge for vison: vison for knowledge, Phil. Trans. Soc. B, , 360
2. Klawiter A. (1999): O słyszeniu przedmiotów. Umysł a rzeczywistość, Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki, t. 18, 18
3. Klawiter A. (2006): Elementy kognitywistycznej koncepcji słyszenia, Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu, t.2
4. Przybysz P., Markiewicz P. (2006): Artysta jako nieświadomy neurobiolog. , Wiedza i życie, 2
5. Zeki S. (1992): Obrazu wzrokowe w mózgu i umyśle, Świat Nauki, 1992
Nakład pracy studenta i punkty ECTS
| Forma aktywności | Średnia liczba godzin* na zrealizowanie aktywności | |
|---|---|---|
| Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem | 45 | |
| Praca własna studenta: | ||
| Przygotowanie do zajęć | 10 | |
| Czytanie wskazanej literatury | ||
| Przygotowanie pracy pisemnej, raportu, prezentacji, demonstracji, itp. | 15 | |
| Przygotowanie projektu | 15 | |
| Przygotowanie pracy semestralnej | ||
| Przygotowanie do egzaminu / zaliczenia | 10 | |
| SUMA GODZIN | 95 | |
| LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU | 4 | |
* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut